Edukacja jutra

XI Tatrzańskie Seminarium Naukowe

Komitet Naukowy

Prof. dr hab. Wiesław Ambrozik, prof. zw. dr hab. Franciszek Bereźnicki (I wiceprzewodniczący),
prof. zw. dr hab. Kazimierz Denek (przewodniczący), prof. zw. dr hab. Jerzy Garbacz,
prof. zw. dr hab. Jadwiga Hanisz, prof. zw. dr hab. Józef Jura,
prof. zw. dr hab. Wojciech Kojs (wiceprzewodniczący), prof. dr Stefan Kokociński,
prof. zw. dr hab. Tadeusz Koszczyc (wiceprzewodniczący), prof. dr hab. Włodzimierz Krysia,
prof. dr Paweł Prusak, prof. zw. dr hab. Kazimierz Wenta, prof. zw. dr hab. Robert Woźniak,

Komitet Organizacyjny
dr Beata Bugajska, dr Dorota Ciechanowska, mgr Helena Czakowska, dr Marek Lewandowski, prof. dr hab. Ryszard Parzęcki, prof. dr hab. Eugeniusz Piotrowski, dr Artur Stachura , dr Piotr Wensierski, dr Stanisława Włoch, dr Tomasz Zimny (przewodniczący)

Druk książki dofinansowały uczelnie:

AWF we Wrocławiu
Bałtycka Wyższa Szkoła Humanistyczna w Koszalinie
Kujawsko-Pomorska Wyższa Szkoła w Bydgoszczy
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Uniwersytet Opolski
Wyższa Szkoła Celna w Warszawie
Wyższa Szkoła Humanistyczna TWP Oddział w Szczecinie
Wyższa Szkoła Humanistyczna w Lesznie
Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna we Włocławku
Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu

Recenzent: Julian Jonkisz

Redakcja naukowa: Franciszek Bereźnicki, Kazimierz Denek

Projekt okładki: Sławomir Żurawski

Fot. na okładce: Oskar Zimny

Copyright by Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Szczecińskiego
Szczecin 2005

ISBN 83-922254-0-6

Wydawca:
Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Szczecińskiego
Szczecin, ul. Ogińskiego 16/17
Druk: KEMA
Wydanie I. Ark. wyd. 23,5 Ark. druk. 28

Spis treści

Wprowadzenie: Pod Giewontem o edukacji jutra - Kazimierz Denek

Nierozłączni - Chałubiński i Sabała - Pola Kuleczka

1.Europejski wymiar edukacji (zagrożenia, dylematy perspektywy edukacji w okresie globalizacji i integracji)

• Eugeniusz Piotrowski - Zmiany w edukacji polskiej w kontekście akcesu do Unii Europejskiej
• Robert Woźniak - Globalizacja-społeczeństwo-edukacja
• Jerzy Nikitorowicz - Idee edukacji międzykulturowej w dobie globalizacji i regionalizacji
• Andrzej Ćwikliński - Demokracja podstawowym warunkiem przemian edukacyjnych
• Dariusz Widelak - Rola języków obcych w edukacji wielokulturowej na przykładzie woj. Opolskiego
• Elżbieta Górnikowska-Zwolak - Promowanie zasady równości kobiet i mężczyzn w edukacji w świetle polityki Unii Europejskiej
• Piotr Wencierski - Konstytucja - dokumentem dla polski i europy
• Ewa Kowalska - Powstanie i rozwój państwowych wyższych szkół zawodowych w kontekście przemian europejskim obszarze szkolnictwa wyższego

2.Aksjologiczne aspekty edukacji. Edukacja w społeczeństwie wiedzy

• Bronisława Dymara - Poszukiwanie ładu umysłu i serca - bliżej wartości
• Anna Krajewska - Jaka edukacja w społeczeństwie wiedzy
• Ewa Zwolińska - Postawa tolerancji wobec różnych zachowań
• Urszula Morszczyńska - Rola ojca w edukacji aksjologicznej dziecka
• Ewa Czaja - Wartości w wychowaniu
• Robert Fudali - Wybrane aspekty badań nad wartościami młodzieży
• Stanisława Włoch - Humanistyczny wymiar edukacji wyzwaniem XXI wieku
• Dorota Krawczak - Uczeń dorosły w społeczeństwie wiedzy. Próba konstruowania wzorca
• Anna Porańczyk - Wartości młodzieży licealnej

3.Nowe koncepcje kształcenia, wychowania i opieki. Czas wolny, jego organizacja i spędzanie

• Kazimierz Denek - Czas wolny i związana z nim edukacja
• Ewa Szadzińska - Humanistyczne aspekty koncepcji kształcenia w edukacji wczesnoszkolnej
• Bolesława Jaworska - Edukacja kulturalna, polityczna jako obszary edukacji ustawicznej
• Adriana Zadorożna - Wolontariat europejski jako forma kształcenia ustawicznego
• Anita Kaik-Woźniak - Rola rodzina w edukacji jutra
• Irena Pulak - Uczenie się z wykorzystaniem internetu - specyfika przekazów w sieci
• Krzysztof Paluszek - Koncepcje doboru uczniów kształceniu sportowców z uzdolnieniami do gier sportowych
• Małgorzata Pawłowska - Aktywność  badawcza  dzieci  w  wieku  przedszkolnym
• Rafał Ciesielski - O pewnym kontekście edukacji estetycznej
• Tadeusz Fąk - Edukacja do czasu wolnego młodzieży gimnazjalnej
• Maria Porzucek - Szybkie uczenie się uczniów zdolnych
• Urszula Supińska, Jan Supiński - Predyspozycje zawodowe i osobowościowe studentów wychowania fizycznego w ich samoocenie

4.Nauczyciel w okresie współczesnych wyzwań edukacyjnych. Kształcenie - kompetencje - rozwój

• Andrzej Radziewicz-Winnicki, Adam Roter - Pedagog w warunkach redefinicji funkcji szkoły
• Franciszek Bereźnicki - Sylwetka nauczyciela w opinii studentów
• Jerzy Potoczny - Nauczyciel dorosłych wobec wyzwań edukacyjnych XXI wieku
• Maria Kozielska - Działalność nauczyciela w tworzeniu akademickiego dialogu edukacyjnego
• Jolanta Szempruch - Nauczyciel w okresie współczesnych wyzwań edukacyjnych
• Ryszard Parzęcki - Nauczyciel w nowoczesnej szkole - przyczynki do nowej koncepcji kształcenia nauczycieli
• Ewa Smak - Studenckie praktyki pedagogiczne w opinii nauczycieli placówek oświatowych - badania porównawcze
• Ewa Wysocka - Nauczyciel akademicki - powinności, kompetencje, cechy. Wymiary roli: oczekiwane versus realizowane w percepcji i doświadczeniach młodzieży akademickiej
• Agata Cabała - Zdanie warunkowe jako składnik wiedzy nauczyciela i ucznia
• Monika Maciejewska - W kręgu kompetencji moralnych nauczyciela - dylematy odpowiedzialności
• Teresa Neckar-Ilnicka - Nauczyciel jako wolontariusz. Obszary pracy woluntarystycznej w instytucji edukacyjnej
• Danuta Hyżak - Kompetencje i umiejętności nauczycieli wobec wyzwań XXI wieku
• Ewa Jarosz - Gotowość do ochrony warunków rozwoju dziecka - próba diagnozy postaw i kompetencji nauczycieli wobec interweniowania w środowisko rodzinne ucznia
• Mirosław Kowalski - Zachowania zdrowotne kandydatów do zawodu nauczycielskiego w kontekście pytań o autorytet nauczycieli

5.Podmiotowość i partnerstwo uczestników procesu kształcenia

• Eugeniusz Kameduła - Sposoby kształtowania samodzielności uczniów w procesie kształcenia
• Teresa Wilk - Podmiotowość i partnerstwo obowiązek czy wolny wybór? Refleksje z perspektywy uczestnika procesu kształcenia
• Anna Frąckowiak - Partnerstwo edukacyjne - istota i możliwości realizacji
• Beata Oelszlaeger - Samorzutne pytania i stwierdzenia uczniów w toku edukacji
• Eugenia Karcz - Partnerstwo i samorządność jako przejaw demokratyzacji życia szkoły
• Irena Stańczak - Uwarunkowania samopoczucia dziecka w edukacji elementarnej
• Joanna Malinowska - (Nie)pewność nauczyciela - stan pożądany?
• Maria Bulera, Krystyna Zuchelkowska - Współpraca rodziców i nauczycieli w adaptacji dziecka w przedszkolu
• Jolanta Wilsz - Analiza konfliktów między uczniem a nauczycielem występujących ze względu na ich stałe indywidualne cechy osobowości
• Katarzyna Wojciechowska - Pedagogiczno-społeczne uwarunkowania procesu programowania zdrowia ucznia
• Lidia Wollman - Dyrektor jako promotor innowacyjnych działań nauczycieli

6.Ewaluacja, diagnoza w procesie edukacyjnym (ocenianie wewnątrzszkolne i zewnętrzne, sprawdziany, egzaminy, nowa matura, niepowodzenia szkolne i przeciwdziałanie im)

• Stanisław Palka - Diagnozowanie w działalności dydaktyczno-wychowawczej nauczycieli
• Jadwiga Hanisz - Ocenianie rozwoju uczniów w edukacji wczesnoszkolnej
• Anna Karpińska - Niepowodzenia szkolne - powody naukowej predylekcji
• Maria Groenwald - Teoria obowiązków prima facie w ocenianiu osiągnięć uczniów
• Krystyna Zatoń - Skuteczność struktury i treści przekazów słownych stosowanych przez nauczycieli wychowania fizycznego
• Marek Bogdański - Funkcja kształcąco-oceniająca nauczania programowanego realizowanego przy użyciu komputerów
• Halina Guła-Kubiszewska, Marek Lewandowski - Zakładana a rzeczywista funkcja sprawdzająca praktyki pedagogicznej
• Agnieszka Włoch - W poszukiwaniu innowacyjnych rozwiązań w kształceniu nauczycieli
• Jolanta Nowak - Właściwa diagnoza i ocena przepustką do sukcesu dziecka w młodszym wieku szkolnym

W poszukiwaniu nowej jakości edukacji jutra

Recenzent: Franciszek Bereźnicki

Redakcja naukowa: Artur Stachura, Tomasz Zimny

Projekt okładki: Monika Gerlicka

Fot. na okładce: Oskar Zimny

Copyright by Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Szczecińskiego

Szczecin 2005

ISBN 83-922254-1-4

Wydawca:
Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Szczecińskiego
Szczecin, ul. Ogińskiego 16/17
Druk: KEMA
Wydanie I. Ark. wyd. 10,0 Ark. druk. 11,5

Spis treści

Koncepcje pedagogiczne dla edukacji jutra

• Wojciech Kojs - O niektórych wyznacznikach struktury, funkcji i rodzajów wiedzy oraz implikacjach edukacyjno-pedagogicznych
• Waldemar Furmanek - Od behawiorystycznej do humanistycznej teorii edukacji zawodowej
• Kazimierz Wenta - Pedagogika małego dziecka
• Włodzimierz Krysiak, Jacek Mańczak - Wychowanie w społeczeństwach o różnicujących się systemach aksjonormatywnych
• Janina Świrko-Pilipczuk - Kształcenie pedagogiczne - świadomość koncepcji
• Dorota Ciechanowska - Konstruktywizm jako teoria uczenia się i zdobywania wiedzy

Globalizowanie i integrowanie edukacji

• Krystyna Duraj-Nowakowa - Globalizowanie i integrowanie edukacji humanistycznej: perspektywy
• Józef Półturzycki - Aktualne problemy edukacji ustawicznej
• Stefan Kokociński, Henryk Miśkiewicz - Nowa droga ku edukacji jutra
• Agnieszka Nowak-Łajewska - Cywilizacyjne i kulturowe aspekty zmieniającej się europy a idea integracji w edukacji
• Zofia Frączek - Zadania współczesnej pedagogiki - w sprawie postmodernistycznych uproszczeń
• Antoni Zając - Zarządzanie wiedzą w szkole e-społeczeństwa

Zadania nauczyciela w edukacji jutra

• Barbara Kromolicka - Kierunek edukacji jutra z perspektywy pedagoga społecznego
• Elżbieta Perzycka - Systemy poznawcze w doskonaleniu kompetencji informacyjnych nauczyciela
• Roman Król - Nauczyciel kongruentny wyzwaniem edukacji jutra
• Tomasz Zimny - Motywowanie uczniów do uczenia się jako zadanie nauczyciela
• Urszula Jeruszka - Kwalifikacje zawodowe jako wartość w społeczeństwie gospodarki opartej na wiedzy
• Ewa Kochanowska - Metodologiczny wymiar kwalifikacji nauczycielskich - wokół zadań quasi "dlaczego" w kształceniu

Refleksje nad stanem i perspektywami edukacji szkolnej

• Krystyna Żuchelkowska - Szkoła w wyobrażeniach dzieci kończących edukację przedszkolną
• Katarzyna Krasoń - Granice utopii podmiotowości, czyli uczeń dywergencyjny - partnerstwo w grupie i relacje z nauczycielem
• Mykoła Zymomrya, Olena Jurosz - Język ojczysty jako czynnik wychowania osobowości w kontekście "wielkiej dydaktyki" J.A. Komeńskiego
• Jadwiga Uchyła-Zroski - Muzyka wartością duchową człowieka i środkiem wychowania
• Piotr Oleśniewicz - Zainteresowania aktywnością sportową uczennic klas gimnazjalnych środowiska miejskiego i wielkomiejskiego
• Marcin Bryzek - Edukacyjny wymiar turystyki w ujęciu Mieczysława Orłowicza

Miscellanea

• Beata Bugajska - Uniwersytet Trzeciego Wieku w ocenach i doświadczeniach słuchaczy
• Karin Boehme - Pedagogiczne założenia funkcjonowania Regionalnego Ośrodka Zapobiegania Uzależnieniom i Rozwiązywania Konfliktów