V Tatrzańskie Seminarium Naukowe
"Edukacja Jutra"

Polana Chochołowska, 14-16 czerwca 1999


Kazimierz Denek

Od oświaty na wirażu do edukacji jutra

Tematyka i problematyka V Tatrzańskiego Seminarium Naukowego rozstaje się z "oświatą na wirażu" i sięga po "edukację jutra". Jakkolwiek wykracza ona poza ramy podejmowanej w Polsce reformy systemu edukacji, to jednak z oczywistych względów koncentruje się na niej. Będziemy szukać form, metod i środków wspomagania jej oraz swoistej służby dydaktyki humanizacji kształcenia.

Podjęte na seminarium zagadnienia "edukacji jutra" dadzą się sprowadzić do "pól problemowych" przez pytania o: jej uczestników (nauczyciele, uczniowie, ich rodzice, władze oświatowe i samorządowe); wartości, cele i zadania; plany, programy i treści; strategie, metody, formy i środki; efektywność, skuteczność i ewaluację, wzbogaconych o kształcenie, dokształcanie i doskonalenie nauczycieli. Jest to zrozumiałe skoro pamięta się, że o przemianach w systemie edukacji narodowej decydują przede wszystkim światli, kompetentni i twórczy nauczyciele (K. Denek: O powodzeniu reformy decydują kwalifikacje nauczycieli, "Ruch Pedagogiczny" 1998, nr 3-4).

W zarysowanych "polach problemowych" edukacji jutra nie może zabraknąć kontekstów uważnego wsłuchiwania się w to, co dzieje się nie tylko w edukacji i naukach o niej lecz także we współczesnej humanistyce.

Programy Tatrzańskich Seminariów Naukowych przewidują obrady z przerwą na obiad i kolację do późnych godzin wieczornych. Taka ich konstrukcja pozwala na "wygospodarowanie" czasu na wyjście w góry aby na szlakach turystycznych, wybranych przez ich uczestników według zainteresowań, stopnia przygotowania w tej formie krajoznawstwa i turystyki kwalifikowanej móc kontynuować dyskusje nad szczegółowymi, wzbudzającymi zainteresowanie i kontrowersje bądź pominiętymi podczas obrad seminariów kwestiami (T. M. Zimny: Tatrzańskie Seminarium Naukowe "Oświata na wirażu", "Wychowanie na co dzień" 1998, nr 7-8). Przeto nawiązujemy w nich do przesłania współpracownika Komisji Edukacji Narodowej, poety Józefa Minasowicza (1718-1796), który sformułował następujące hasło, aktualne po dzień dzisiejszy "Świat takich nauczycieli chwalił i chwali, którzy nauczając chodzili, a chodząc nauczali".

W góry udajemy się przede wszystkim "po ważne choć niewymierne wartości, które wzbogacają każdego człowieka". Ponadto chodzimy po górach "po oddech, wzruszenie, zachwyt, spokój, zdrowie, uśmiech, przeżycie, uniesienie" (J. Kurek: Kto idzie w góry, idzie do matki, "Dziennik Polski" 1957, nr 201). Jest to bardzo potrzebne tym, którzy na co dzień zajmują się "trudnym siewem" aktywności dydaktyczno-wychowawczej pokoleń młodych Polaków.

Mam nadzieje, że pobyt Państwa na V Tatrzańskim Seminarium Naukowym "Edukacja Jutra" w samym sercu Tatr Zachodnich będzie kreatywny, owocny i miły. Życzę niech stanie się to udziałem wszystkich uczestników naszego seminarium.

Polana Chochołowska, dnia 14 czerwca 1999 roku